Προτομή του Μακεδονομάχου Γκόνου Δογιάμα στη Γουμένισσα


Γουμένισσα - Μακεδονομάχος Γκόνος Δουγιάμας

Οι προτομές των αδερφών Δουγιάμα βρίσκονται στον χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου, στο κέντρο της Γουμένισσας. 

Στη βάση της προτομής αναγράφονται τα εξής:
«Γκόνος Δογιάμας, εκ Καστανερής, οπλαρχηγός Μακεδονικού Αγώνα, έφεδρος Ανθυπασπιστής Πεζικού, διοικητής Μ.Α.Δ. Γουμενίσσης, εφονεύθη την 9/5/1948 από τους αντάρτες του Δ.Σ.Ε. στο χωριό Κάρπη».

Ο Γκόνος Δογιάμας που γεννήθηκε στο χωριo Καστανερή Παιονίας στο Πάϊκο. Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα μετά από τη σύλληψή του από τους Τούρκους και την απόδρασή του το 1906, κατατάσσεται στο ένοπλο σώμα του αδερφού του Λάζου Δογιάμα και μάχονται από κοινού κατά της επικράτησης των Βούλγαρων κομιτατζήδων στην Μακεδονία. 
Ο Γκόνος Δογιάμας έδωσε δεκάδες μάχες κατά των Τούρκων και των Βούλγαρων κομιτατζήδων ενώ συνεργάστηκε με πολλούς οπλαρχηγούς της ευρύτερης περιοχής, ενώ το 1909 ανέλαβε την ηγεσία του σώματος Δογιάμα προκαλώντας την αντίδραση των κομιτατζήδων που προσπάθησαν να τον εξοντώσουν με ενέδρες και καίγοντάς του δύο φορές το σπίτι.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής εντάχθηκε στην ΠΑΟ και στον ΕΔΕΣ ενώ το 1947 εντάχθηκε στον Εθνικό Στρατό με τον βαθμό του Ανθυπασπιστή. Δολοφονήθηκε εν ώρα υπηρεσίας, σε ενέδρα ανταρτών του ΔΣΕ στις 9/5/1948 στο χωριό Πηγή Παιονίας.

Η γενέτειρα του Γκόνου Δογιάμα απέχει ελάχιστα χιλιόμετρα από τη Γουμένισσα. Τιμήθηκε από το ΓΕΣ για τη δράση του κατά τους πολέμους, μετονομάζοντας το στρατόπεδο της Γουμένισσας σε "Στρατόπεδο Καπετάν Γκόνου", ενώ δρόμος της Γουμένισσας φέρει το όνομα "Οδός Καπετάν Γκόνου". Κατά την επέτειο της δολοφονίας του αλλά και κατά την επέτειο έναρξης του Μακεδονικού Αγώνα τιμάται η μνήμη του με καταθέσεις στεφάνων στην προτομή του και δοξολογία.


Σχετικά με την ιστορία των αδερφών Δογιάμα:
...
Σύμφωνα με το βιβλίο «Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα» Γ.Ε.Σ. 1979: Εις την περιοχήν των Βοδενών (Εδέσσης), Γουμενίσσης και ιδιαιτέρως επί του ορεινού όγκου του Πάικου, τα Ελληνικά σώματα εγκατεστάθησαν σταθερώς κατά την διάρκειαν του 1906 και ηυξήθησαν σταδιακώς εις δύναμιν, Έδρων εις την περιοχήν αυτήν τα μικρά σώματα των οπλαρχηγών Εμμανουήλ Κατσίγαρη και Χρήστου Καραπάνου, ως και τα σώματα των εντοπίων οπλαρχηγών Ιωάννου Δημητρίου εκ Μπαχόβου (Πρόμαχοι), Τσότσου Βέσκα ή Μπαχοβίτη, Λάζου Δουγιάμα εκ Μπαροβίτσης (Καστανερής) και Στεργίου Ναούμ εκ Λιβαδείων.

Εις την περιοχήν της Καρατζόβας (Αλμωπίας) εξηκολούθησαν και κατά το έτος 1907 να δρουν αι ανταρτικαί ομάδες του Τσότσου Βέσκα και των αδερφών Δουγιάμα, υπό την αρχηγία του Επιλοχίου Χρήστου Καραπάνου.

...
Στις 15 Μαρτίου 1907 το σώμα των αδερφών Δογιάμα στο Πάικο επιφέρει μεγάλες απώλειες στου Βουλγάρους τησς συμμορίας του Μπόρις Σαρακίνωφ.

...
Στις 15 Μαΐου 1907 το σώμα των αδερφών Δογιάμα στο Πάικο επιφέρει μεγάλες απώλειες στους Βουλγάρους της συμμορίας του Τοντόρ Γκρούεφ.

Κατά το θέρος του 1907 το μικρόν σώμα των αδερφών Δουγιάμα εκ Μπαροβίτσης (Καστανερής) προσέβαλε τους κομιτατζήδες του χωριού Κρίβα (Γρίβα) και τους επροξένησε σοβαράς απωλείας. Η συμπλοκή όμως διεκόπη λόγω προσεγγίσεως Τουρκικού αποσπάσματος, το δε Ελληνικό σώμα εγκατέλειψε το χωρίον. Αλλά κατά την αποχώρησίν του ενέπεσεν εις βουλγαρικήν ενέδραν. Οι Έλληνες αντάρται, χρησιμοποιήσαντες καλώς το έδαφος, επέτυχον να διαφύγουν άνευ απωλειών.

...
Στις 15 Ιουνίου 1907 το σώμα των αδερφών Δογιάμα στο Πάικο κατατροπώνει τη συμμορία του Iτσιου Βασιλέφσκυ.

...
Στις 22 Ιουνίου 1907 το σώμα των αδερφών Δογιάμα στο Πάικο εξουδετερώνει τον κομιτατζή Ιβάν Γκέλεφ.

...
Κατά το θέρος του 1907 το μικρό σώμα των αδερφών Δουγιάμα από την Μπαρόβιτσα (Καστανερή) προσέβαλε τους κομιτατζήδες του χωριού Κρίβα (Γρίβα) και τους προξένησε σοβαρές απώλειες.

...
Στις 2 Μαΐου 1909 στη διαδρομή Γουμένισσας – Καστανερής, κομιτατζήδες στήνουν ενέδρα στον Γεώργιο Δογιάμα χωρίς επιτυχία.

...
Στις 5 Μαΐου 1909 στη Γουμένισσα, κομιτατζήδες στήνουν δεύτερη ενέδρα στον Γεώργιο Δογιάμα χωρίς επιτυχία.

...
Στις 24 Αυγούστου 1912 δολοφονήθηκε στο Πάικο από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες ενώ συναντήθηκε μαζί τους για να υπογράψει συνθήκη κοινής δράσης κατά των Τούρκων, ο Οπλαρχηγός Λάζαρος Δογιάμας από την Καστανερή.


Δείτε την σχετική με το μνημείο ανάρτηση - συνεισφορά μου, στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων: