Τα μοναστήρια στις πλαγιές του Πάικου [Ταξιδιωτικός οδηγός]

Άποψη περιοχής του όρους Πάικο. Φωτογραφία: Γιώργος Τσιμπούκας

Τα μοναστήρια στις πλαγιές του Πάικου:
# Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας.
# Η Ιερά Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης στο χωριό Γρίβα.
# Η Ιερά Μονή Οσίου Νικοδήμου στο χωριό Πεντάλοφο.
# Το Ιερό Ησυχαστήριο Αγίου Γεωργίου και Παναγίας Παραμυθίας στην τοποθεσία Άνυδρο.

Έρευνα - Παρουσίαση: Θεόδωρος Π. Μποράκης



Το όρος Πάικο

Το ήρεμο Πάικο, με τα πυκνά του δάση, στέκεται στη μέση της Μακεδονίας ανάμεσα στους μεγάλους ορεινούς όγκους των συνόρων μας και τους ατέλειωτους κάμπους που ξεκινούν στους πρόποδες του. Το όνομα του βουνού προέρχεται από το σλαβικό «πάιακ» που σημαίνει αράχνη και δεν θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερη παρομοίωση.
Το βουνό καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα του νομού Κιλκίς και το ανατολικό τμήμα του νομού Πέλλας. Στα βόρεια συνορεύει με τα όρη Πίνοβο και Τζένα μέσω ήρεμων λόφων, στα ανατολικά καταλήγει στην μεγάλη κοιλάδα του Αξιού, στα νότια φτάνει μέχρι τον κάμπο των Γιαννιτσών και στα δυτικά του απλώνεται η πεδιάδα της Αριδαίας. Το Πάικο απλώνεται σε μια αρκετά μεγάλη έκταση, σε σχέση με τα χαμηλά του υψόμετρα, που φτάνει τα 400.000 στρέμματα, με τους μικρούς λόφους να απλώνονται μέχρι τους κάμπους περιμετρικά σε ένα σχεδόν κυκλικό σχήμα. Ψηλότερη κορυφή του βουνού είναι η Γκόλα Τσούκα που φτάνει τα 1.650 μέτρα. Άλλες σημαντικές κορυφές είναι το Καντάτσι (1.607 μ.), το Μετερίζι (1.598 μ.), το Εκκλησάκι (1.529 μ.), το Κίργκο (1.507 μ.), ο Πύργος (1.494 μ.), τα Βερτόπια (1.490 μ.), η Σέλμα (1.485 μ.), το Γκροπ (1.458 μ.), οι Φουλάρες (1.400 μ.), οι Πετράδες (1.350 μ.), η Τσούμα (1.219 μ.), η Κλεφτόπετρα (1.131 μ.) και τα Υψώματα (1.114 μ.).
Τα πετρωμάτα του βουνού αποτελούνται από σχιστόλιθους, ασβεστόλιθους, μάρμαρα και οφιόλιθους. Το Πάικο είναι ένα ιδιαίτερα όμορφο βουνό με πολλά ρέματα και πλούσια μεικτά δάση. Τα σημαντικότερα ρέματα του βουνού είναι το Μέγα Ρέμα του Κοτζά Ντερέ, η Γοργόπη, ο Στραβοπόταμος, ο Μαυροπόταμος, ο Γράμμος, της Γρίβας, ο Ξεροπόταμος, της Πεπονιάς, του Χαμηλού και το Κρύο Ρέμα. Στους βόρειους πρόποδες του βουνού βρίσκονται οι περίφημοι καταρράκτες της περιοχής Σκρα - Κούπας με τηνΣμαραγδένια Λίμνη, ενώ ανάμεσα στις κορυφές Πύργος, Βερτόπια και Καντάτσι περικλείεται ένα μεγάλο οροπέδιο με καλλιέργειες πατάτας και επίκεντρο τον οικισμό Λιβάδια. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν η θέση «Δύο Ποτάμια» όπου συναντώνται δύο ρέματα του βουνού, αλλά και οι ειδυλλιακές Πηγές Αραβησσού στους νότιους πρόποδες. 
Από τη πλευρά της βλάστησης το βουνό χωρίζεται σε δύο ευδιάκριτα μέρη: στα βόρεια και κεντρικά αναπτύσσονται όμορφα δάση οξιάς ενώ στα νότια επικρατούν τα μεικτά δάση βελανιδιών (αριές, χνουδοβελανιδιές, μακεδονικές βελανιδιές, πουρνάρια και πλατύφυλλες βελανιδιές) και άλλων φυλλοβόλων. Το Πάικο ξεχωρίζει από την παρουσία του μεγαλύτερου δάσους καστανιάς στην Ελλάδα που φτάνει σε έκταση τα 4.500 στρέμματα. Εδώ μάλιστα συναντά κανείς πολλές πανύψηλες, υπεραιωνόβιες καστανιές, δέντρα που αποτελούν πραγματικά μνημεία της φύσης. Η υπόλοιπη δασική βλάστηση αποτελείται από σκλήθρα, οστρυές, φτελιές, ιτιές, σφενδάμια, άρκευθους, φουντουκιές, κοκκορεβυθιές, λεύκες και λίγες συστάδες από μαυρόπευκα και σημύδες.
Η ορνιθοπανίδα είναι πλούσια και αποτελείται από πολλά και σημαντικά είδη. Στα δάση του βουνού κάνουν τις φωλιές τους οι όμορφοι μαύροι πελαργοί, ενώ οι λευκοί πελαργοί είναι κοινοί στα χωριά και στα λιβάδια. Από τα αρπακτικά ξεχωρίζει η περιστασιακή παρουσία του βασιλαετού και η συχνή εμφάνιση του σπάνιου χρυσογέρακου. Άλλα αρπακτικά του Πάικου είναι οι χρυσαετοί, οι γερακαετοί, οι φιδαετοί, οι σφηκιάρηδες, οι τσίφτηδες, οι αετογερακίνες, οι γερακίνες, τα διπλοσάινα, τα σαΐνια, τα ξεφτέρια, οι πετρίτες, τα βραχοκιρκίνεζα, τα κιρκινέζια και τα δεντρογέρακα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δρυοκολάπτες του βουνού από τους οποίους ξεχωρίζει ο σπάνιος σταχτής δρυοκολάπτης που ακολουθείται από μαύρους δρυοκολάπτες, πράσινους δρυοκολάπτες, βαλκανικούς δρυοκολάπτες και μεσαίους δρυοκολάπτες.
Η πανίδα των αμφιβιών περιλαμβάνει πολλά είδη, όπως σαλαμάνδρες, κοινούς τρίτωνες, ανατολικούς χτενοτρίτωνες, φρύνους, πρασινόφρυνους, κιτρινομπομπίνες, δεντροβάτραχους, βαλκανοβάτραχους, σβελτοβάτραχους και γραικοβάτραχους. Η επρετοπανίδα αποτελείται από μεσογειακές χελώνες, γραικοχελώνες, κονάκια, τυφλίτες, πρασινόσαυρες, τοιχογουστέρες, σαύρες του Ταύρου, στεφανοφόρους, λαφιάτες, σαπίτες, νερόφιδα, σαΐτες, αγιόφιδα, λαφιάτες του Ασκληπιού, σπιτόφιδα και οχιές. Από τα θηλαστικά, κυρίαρχο είδος είναι οι λύκοι που συχνά κατεβαίνουν και στα πιο χαμηλά. Στο βουνό ζούνε μεγάλοι αριθμοί από αγριόχοιρους και ζαρκάδια, ενώ στις πεδιάδες των χαμηλότερων σημείων απαντώνται οι σπάνιοι λαγόγυροι. Άλλα είδη θηλαστικών είναι οι αλεπούδες, οι βίδρες, οι ασβοί, οι νυφίτσες, τα κουνάβια, οι λαγοί, οι δασομυωξοί, οι δεντρομυωξοί και οι σκίουροι. Σημαντική είναι η παρουσία στο βουνό μιας σπάνιας νυχτερίδας, της πυρρομυωτίδας (Myotis emarginatus). Στο Πάικο απαντώνται πάνω από 60 είδη πεταλούδων με σημαντικότερες τις Erebia ligea και Plebejus argyrognomon. Στα ρέματα ζουν κάποια ενδιαφέροντα είδη ψαριών, όπως η πέστροφα της Πελαγονίας (Salmo pelagonicus), η βαλκανική μπριάνα (Barbus balcanicus), ο βίνος (Barbatula barbatula), ο σύρτης (Chondrostoma vardarense), η μακεδονική βελονίτσα (Cobitis vardarensis), ο βουλγαροκωβιός (Gobio bulgaricus), η χρυσοβελονίτσα (Sabanejewia balcanica), ο ποντοπυγόστεος (Pungitius platygaster) και η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis). 


Η ψηλότερη κορυφή του όρους Πάικο, Γκόλα Τσούκα, (1.650 μ.) με το χαρακτηριστικό μεταλικό έργο τέχνης που απεικονίζει ορειβάτη. 
Φωτογραφία: Ιστοσελίδα https://hikingexperience.gr



Τα μοναστήρια στις πλαγιές του Πάικου


1. Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας



Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας αποτελεί και την έδρα της Μητρόπολης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου. Το μοναστήρι, που σήμερα είναι ανδρικό κοινόβιο και προσκυνηματικός χώρος, στα πρώτα χρόνια της λειτουργία του ήταν καθολικό και παραχωρήθηκε στη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους το 1346 μ.Χ., ενώ αποτέλεσε την αφορμή για την ίδρυση της ομώνυμης πόλης.
Η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της επονομαζόμενης και Γουμένισσας τιμάται 4 φορές το χρόνο:
Της Υπαπαντής 2 Φεβρουαρίου (με αγρυπνία)
Την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου (με λιτανεία)
Την τρίτη μέρα του Πάσχα (με λιτανεία)
Το τριήμερο 15 (εορτή Κοιμήσεως Θεοτόκου), 16 & 17 Αυγούστου (εορτή Μεταστάσεως Θεοτόκου)
Στοιχεία επικοινωνίας
Τηλ: 23430 43363
e-mail: imgap@imgap.gr

Διαβάστε στο facobook σχετικά με τη μονή:

Από την ιστοσελίδα Goumenissa.eu: Η Ιερά Μονή Παναγίας της Γουμένισσας είναι το ιστορικότερο μνημείο της περιοχής της Παιονίας. Έχει χαρακτηρισθεί με απόφαση του υπουργείου πολιτισμού, όπως και άλλα κτίσματα της πόλης της Γουμένισσας, διατηρητέο μνημείο.
Η μονή ιδρύθηκε το 14ο αιώνα και ήταν από το 1346 και για αιώνες, μετόχι της Ιεράς Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους. Από το 1951 κατέστη ανεξάρτητη μονή. Το 1951 επανασυστήθηκε η Ιερά Μονή της Παναγίας Γουμενίσσης και ελλείψει μοναχών, μετατράπηκε σε Ιερό Προσκύνημα, διατηρώντας όμως σε ισχύ το μοναστηριακό καθεστώς. Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Γουμενίσσης κ. Δημήτριος επάνδρωσε και πάλι τη μονή με αδελφότητα το 1991. Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας αποτελεί και την έδρα της Μητρόπολης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου.
Από το 1991 συστεγάζονται στον ίδιο χώρο, το επισκοπείο και τα γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου. Στο εσωτερικό του ναού διασώζεται περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο -"ένα από τα τρία μοναδικά που υπάρχουν στη Μακεδονία όπως μας είπαν οι 
συντηρητές", όπως είπε ο κ. Κοντέλης- και πλήθος μεταβυζαντινών εικόνων του 18ου και 19ου αιώνα.


2. Η Ιερά Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης στο χωριό Γρίβα



Η ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου παρέχει τις παρακάτω πληροφορίες: Σε υψόμετρο 600 μέτρων, στις κατάφυτες πλαγιές του όρους Πάικου βρίσκεται η Ιερά Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης με θέα την υπέροχη κοιλάδα του Αξιού, στην περιοχή του χωριού Γρίβα. Το μοναστήρι είναι ανδρικό και ιδρύθηκε το 1992. Στη Μονή φυλάσσονται Άγια Λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής της Μυροφόρου και μικρό τεμάχιο Τιμίου Ξύλου.
Η Μονή πανηγυρίζει την Δευτέρα του Πάσχα (απόγευμα) και την Τρίτη της Διακαινησίμου (Τρίτη του Πάσχα), ημέρα κατά την οποία τελειώθηκαν μαρτυρικά οι Άγιοι στη Θερμή της Λέσβου το 1463.

Διαβάστε την ιστορία της Ιεράς Μονής από την ιστοσελίδα της.
Ακούστε διηγήσεις θαυμάτων από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μονής.
Διαβάστε το συνοπτικό ιστορικό της Αποκάλυψης των Αγίων.

Διεύθυνση:
Ι.Μ. Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, Γρίβας
T.K. 613 00, ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑ
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο:agiosrafailgriva@gmail.com
Τηλέφωνο:23430-20270
Ιστοσελίδα: http://www.moni-agiou-rafail.gr/
Δείτε σχετικό βίντεο:
http://plagia-paionias.blogspot.com/2018/09/blog-post.html


3. Η Ιερά Μονή Οσίου Νικοδήμου στο χωριό Πεντάλοφο



Η ιστοσελίδα της Γουμένισσας παρέχει τις παρακάτω πληροφορίες για την Ιερά Μονή Οσίου Νικοδήμου: Βρίσκεται σε μια από τις ομορφότερες πλαγιές του όρους Παϊκου, σε υψόμετρο 700 περίπου μέτρων από τη Γουμένισσα ,πάνω από τον οικισμό Πενταλόφου. Το Μοναστήρι είναι μετόχι της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους και θεμελιώθηκε το 1981. Ο κεντρικός ναός είναι διπλός και το άνω επίπεδο του είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόδημο, ενώ το ισόγειο τμήμα στους Αγίους Ραφαήλ, Ειρήνη και Νικόλαο.
Εορτάζει στις 14 Ιουλίου.

Πεντάλοφο, Γουμένισσα, 61300, ΚΙΛΚΙΣ
Τηλ. 23430 20545.




4. Το Ιερό Ησυχαστήριο Αγίου Γεωργίου και Παναγίας Παραμυθίας στην τοποθεσία Άνυδρο

Το Ιερό Ησυχαστήριο Αγίου Γεωργίου και Παναγίας Παραμυθίας στην τοποθεσία Άνυδρο. Φωτογραφία: ιστοσελίδα ΣΗΜΕΡΟΝ https://simeron.wordpress.com


Το Ησυχαστήριο υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Γουμενίσσης Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου. Ιδρύθηκε το έτος 1991 και βρίσκεται σε τοποθεσία όπου παλαιότερα υπήρχε το χωριό Άνυδρο, το οποίο είχε εγκαταλειφθεί μετά την γερμανική κατοχή. Την αρχή του Ησυχαστηρίου απετέλεσε η παλαιά εκκλησία του χωριού, ο ναός του Αγίου Γεωργίου (18ος αιώνας). Το καθολικό (κεντρικός ναός) τιμάται επ' ονόματι της Παναγίας Παραμυθίας.
Στα ιερά κειμήλια και λείψανα περιλαμβάνονται: αντίγραφο θαυματουργού εικόνος της "Παναγίας του Καζάν" εκ Μόσχας, ευλογία του στάρετς Ηλία της Όπτινα, τεμάχια ιερών λειψάνων των Αγίων Αποστόλων Ανδρέα και Φιλίππου, του Αγίου Ραφαήλ, της Αγίας Αναστασίας της Ρωμαίας, των Αγίων Πέντε Μαρτύρων, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Νεκταρίου, της Οσίας Μεθοδίας της εν Κιμώλω, του Αγίου Παντελεήμονος.
Στο Ι. Ησυχαστήριο λειτουργούν εργαστήρια αγιογραφίας, χρυσοκεντήματος και ψηφιδωτού.
Το Ι. Ησυχαστήριο πανηγυρίζει:
α) στην μνήμη του προστάτου του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου ή την Δευτέρα του Πάσχα), και
β) στην εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15 Αυγούστου), οπότε γίνεται λιτανεία της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Παραμυθίας του Ανύδρου.

Το Ησυχαστήριο παραμένει ανοικτό κάθε μέρα, από την ανατολή έως την δύση του ηλίου.

Η πρόσβαση γίνεται από την πόλη των Γιαννιτσών, μέσω του χωριού Πενταπλάτανος. Η απόσταση από τα Γιαννιτσά είναι περί τα 10 χιλιόμετρα.

Τηλέφωνο: 23820-29899, 6978.414.033
Ταχυδρομική διεύθυνση: Τ.Θ. 179, 581 00 ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ


ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΣΤΙΣ ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΪΚΟΥ

Για την ημερήσια απόδρασή σας, σε σύντομο χρονικό διάστημα μιας ώρας από τη Θεσσαλονίκη και τις γύρω πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας, μπορείτε με αυτοκίνητο να φτάσετε στην περιοχή της Παιονίας. Για να φτάσετε στα μοναστήρια στις πλαγιές του Πάικου υπάρχουν οι παρακάτω διαδρομές:

1η διαδρομή μέσω παραμεθόριων χωριών Παιονίας:

Ακολουθείτε τη διαδρομή Εθνική οδός - Εύζωνοι - Ειδομένη - Πλάγια - Φανός - Σκρα - Κούπα - Λιβάδια - Καστανερή - Γρίβα - Γουμένισσα. 

Τι μπορείτε να δείτε στη διαδρομή:

Εύζωνοι: Μπορείτε να επισκεφθείτε στην πλατεία του χωριού τα καταστήματα εστίασης και τα καταλύματα διαμονής. Μπορείτε να δείτε τον Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου και την Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών, το μνημείο των δολοφονηθέντων από τους Βούλγαρους εννέα ευζώνων το 1913, καθώς και τον συνοριακό σταθμό των Ευζώνων. Στο χωριό δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ευζώνων. Παρεχόμενες υπηρεσίες: Αστυνομικό Τμήμα, ιατρείο, φαρμακείο. Το χωριό απέχει περίπου 1.500 μ. από τον Αξιό ποταμό. Περιοχή θέας στον Αξιό ποταμό: Η γέφυρα μεταξύ των χωριών Εύζωνοι και Ειδομένης.

Ειδομένη: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον συνοριακό σιδηροδρομικό σταθμό Ειδομένης και στο χωριό Ειδομένη τον Ι. Ν. Γενεσίου τηςΘεοτόκου, την προτομή του Μακεδονομάχου Εμμανουήλ Κατσίγαρη στην πλατεία και τα μνημεία για την δασκάλα Αικατερίνη Χατζηγεωργίου και τον δάσκαλο Γεώργιο Σιδηρόπουλο στο προαύλιο του σχολείου. Στην Ειδομένη δραστηριοποιείται ο Μορφωτικός Σύλλογος Ειδομένης. Ενδιαφέροντα: εστίαση, οινοποιεία, προϊόντα μελισσοκομίας, κυνήγι, ορεινή πεζοπορία, παραποτάμια πεζοπορία, ψάρεμα στον Αξιό. 
Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, ηλίανθο, καλαμπόκι, αμπέλια, ροδιές, κερασιές κλπ 
Διαδρομές πεζοπορίας: 1) από την Ειδομένη μέχρι τα Πλάγια (δασικός δρόμος), 2) από την Ειδομένη - Κτηνιατρείο Ειδομένης - Αξιός Ποταμός (δασικός δρόμος). 
Περιοχή θέας στον Αξιό ποταμό: Η γέφυρα μεταξύ των χωριών Εύζωνοι και Ειδομένη. 
Παρεχόμενες υπηρεσίες: Αστυνομικό Τμήμα, Τελωνείο. 

Χαμηλό: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού καθώς και το ιστορικό ύψωμα Ραβινέ με το μνημείο πεσόντων του Α΄Π.Π. κατά τη μάχη της 1/5/1917.
Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, ηλίανθο, καλαμπόκι, σκορδάκια νωπά, αμπέλια, ελαιώνες, ροδιές κλπ
Ενδιαφέροντα: οινοποιεία, καταστήματα εστίασης, προϊόντα μελισσοκομίας, ορεινή πεζοπορία, κυνήγι. Διαδρομές πεζοπορίας: 1) από το Χαμηλό μέχρι την κορυφή του υψώματος Ραβινέ (δασικός δρόμος), 2) από Χαμηλό κατά μήκος του παραπόταμου (Αλτσάκ ντερέ) μέχρι τον Αξιό ποταμό, 3) Χαμηλό - παλιός μύλος - Φανός (δασικός δρόμος).

Δογάνη: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου και το εξωκλήσι της ΖωοδόχουΠηγής. Επισκεφθείτε τις περιοχές: "Πλατάνια" και "Βρύση Δογάνη" στη συμβολή του δρόμου για τον οικισμό, σ’ εκείνο σημείο θα δείτε και την αναθηματική πλακέτα προς τιμή του Ανθυπολοχαγού Ευστάθιου Δογάνη που έπεσε μαχόμενος την περίοδο του Ά Π.Π. κατά των Βουλγάρων την 22/4/1917 στη μάχη του υψώματος Δογάνης (Σεμέν ντε φερ) -διακρίνεται δεξιά του δρόμου στη διαδρομή Δογάνη - Ειδομένης, ακριβώς στη διακλάδωση με το δρόμο που οδηγεί προς την Εθνική οδό. Σε απόσταση περίπου 1.500 μ. από τον οικισμό υπάρχει πρόσβαση στην όχθη του Αξιού ποταμού. Η περιοχή προσφέρεται για αφετηρία ειδικής διαδρομής πεζοπορίας Δογάνη - Αξιούπολης μέσω των «Στενών της Τσιγγάνας» παράλληλα με τις όχθες του Αξιού ποταμού (δασική περιοχή χωρίς πρόσβαση σε οχήματα). 
Ενδιαφέροντα: ψάρεμα, ορεινή πεζοπορία, παραποτάμια πεζοπορία, ορειβασία, περιήγηση στα πολυβολεία του Α' και Β' Π.Π.

Πλάγια: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ι. Ν. ΑγίαςΠαρασκευής, τα οινοποιεία και τα καταστήματα εστίασης στην πλατεία του χωριού. Στα Πλάγια δραστηριοποιείται Πολιτιστικός Σύλλογος.
Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, ηλίανθους, αμπέλια, καλαμπόκι, τριφύλλι, αρωματικά βότανα, προϊόντα μελισσοκομίας κλπ 
Ενδιαφέροντα: κυνήγι, ορεινή πεζοπορία, ορειβασία, γήπεδο ποδοσφαίρου. 
Επισκεφθείτε τις περιοχές: Τα "Πευκάκια" στο γήπεδο του χωριού (περίπατος, πικ-νικ). Το "Αγίασμα της Αγίας Παρασκευής" δύο χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του χωριού (διαμορφωμένος χώρος για αναψυχή, παραπόταμος, πικ-νικ). Την τοποθεσία "Πετράρες" που δεσπόζουν του χωριού στη διαδρομή για το χωριό Φανός (κιόσκι, θέα, πικ-νικ, αναρρίχηση). Το ύψωμα «412» στην πλαγιά του είναι χτισμένο το χωριό κι είναι προσβάσιμο μέσω αυτοκινητόδρομου μέχρι την κορυφή του (θέα, πικ-νικ, ορεινή πεζοπορία, φωτογραφίες). Το χωριό απέχει περίπου 3,5 χλμ από τον Αξιό ποταμό. 
Διαδρομές πεζοπορίας: 1) Πλάγια - Χαμηλό (μέσω δασικού μονοπατιού), 2) Πλάγια - Δογάνης (μέσω ορεινού μονοπατιού), 3) Πλάγια - Αγίασμα Αγίας Παρασκευής - Δρέβενο (εκκλησία Αγίων Αναργύρων) - Αξιός ποταμός και ξανά επιστροφή στα Πλάγια, συνολικής διάρκειας περίπου 3,5 ωρών (μέσω δασικού δρόμου), 4) Πλάγια - ύψωμα "412" (στην πλαγιά του λόφου είναι χτισμένα τα Πλάγια) - εξωκλήσι Προφήτου Ηλία.

Πύλη (Δρέβενο): [οικισμός που έχει εκκενωθεί]: Πρόσβαση από Πλάγια ή από Αξιούπολη μέσω δασικού δρόμου. Δίπλα στο μοναδικό οίκημα του οικισμού, τον Ι. Ν. Αγίων Αναργύρων μπορείτε να δείτε το γαλλικό μνημείο πεσόντων κατά τον Α΄ Π. Π., το συμμαχικό πολυβολείο και το δασικό παρατηρητήριο. Η τοποθεσία απέχει περίπου 1.000 μ από τον Αξιό ποταμό. 
Ενδιαφέροντα: ορεινή πεζοπορία, παραποτάμια πεζοπορία, κυνήγι, μνημείο.

Φανός: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, τον παλιό γκιοπτσέ (πηγάδι) κοντά στην πλατεία και τα καταστήματα εστίασης του χωριού. Επίσης μπορείτε να επισκεφθείτε σε κοντινή απόσταση το εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Στο Φανό δραστηριοποιείται Πολιτιστικός Σύλλογος.
Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, αμπέλια, ξερά μπιζέλια, τριφύλλι, κερασιές κλπ
Ενδιαφέροντα: οινοποιεία, προϊόντα μελισσοκομίας, αρτοποιεία, κυνήγι, ορεινή πεζοπορία.
Διαδρομές πεζοπορίας: 1) Φανός - εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου - Χαμηλό (δασικός δρόμος), 2) Φανός - ύψωμα "412" - εξωκλήσι Προφήτου Ηλία, 3) Φανός - επαρχιακή οδός Φανός-Σκρά - Γαλλικό μνημείο - Τσάγκα.

Σκρα: Μπορείτε να επισκεφθείτε στην είσοδο του χωριού το μνημείο πεσόντων της μάχης του Σκρα με την προτομή του Ταγματάρχη Βασίλειου Παπαγιάννη, τον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου, το μουσείο της μάχης του Σκρα, το προαύλιο του σχολείου με την προτομή της δασκάλας Βασιλικής Παπαθανασίου και το αναθηματικό μνημείο του Μακεδονομάχου δάσκαλου Χαράλαμπου Γκάρτσιου και σε μικρή απόσταση από το χωριό τα παλιά μνήματα με τους ιδιαίτερους επιτάφιους συμβολισμούς. 
Την περιοχή του Σκρα τη διασχίζει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6. Στο χωριό υπάρχουν υποδομές εστίασης και διαμονής. Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, κερασιές, καστανιές κλπ
Ενδιαφέροντα: ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, κολύμπι, κυνήγι.
Περί τα 10 χιλιόμετρα από το Σκρα, στη διαδρομή Σκρα - Αρχάγγελος, επιλέγοντας τον δασικό δρόμο μπορείτε να φτάσετε μέχρι το όρος Σκρα που υπάρχουν οι οχυρές θέσεις όπου διεξήχθη η ομώνυμη μάχη του Σκρα στις 17/5/1918. Στο σημείο υπάρχει και το μνήμα του Ταγματάρχη Βασίλειου Παπαγιάννη που έπεσε κατά την επίθεση για την κατάληψη του υψώματος.

Κούπα: Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου που έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Το χωριό περιστοιχίζεται από δάσος με βελανιδιές και οξιές και από πολλά φυσικά σπήλαια. Το υδάτινο στοιχείο χαρακτηρίζει το χωριό με τα τρεχούμενα νερά και τις πηγές και μεταξύ αυτών την πηγή με το ξινό ιαματικό νερό. Το χωριό απέχει περίπου 5 χιλιόμετρα από την τοποθεσία Γαλάζια Λίμνη. Επισκεφθείτε τα καταστήματα εστίασης και τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού με την μόνιμη έκθεση ζωγραφικής καλλιτεχνών με καταγωγή από την Κούπα.
Γεωργική παραγωγή: σιτάρι, κερασιές, καστανιές, αμπέλια κλπ
Ενδιαφέροντα: ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, κολύμπι, κυνήγι.

Λιβάδια: Επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Νικολάου, το παλιό μνημείο των πεσόντων της ιστορικής περιοχής, τον χώρο αναψυχής «7 βρύσες», τα καταστήματα εστίασης και τα καταλύματα διαμονής του χωριού.
Στα Λιβάδια δραστηριοποιείται ο Σύλλογος Γυναικών «Οι Αρμάνες». Κάθε έτος διοργανώνονται οι αγώνες Αλιγκάρι Run και Αλιγκάρι Bike με αφετηρία και τερματισμό το χωριό. Τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται αναπαράσταση του βλάχικου γάμου και Αντάμωμα Βλάχων.
Ορειβατικές διαδρομές: 1) Λιβάδια - Καταρράκτες Σκρα (15,07 χλμ). 2) Λιβάδια – Πύργοι – Καντάστι – Προφήτης Ηλίας (22,92 χλμ).
Παραγωγή: Γαλακτοκομικά προϊόντα, πατάτες κλπ
Ενδιαφέροντα: Διαδρομές στο Πάικο, ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, χειμερινός τουρισμός.

Καστανερή: Επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής, τα καταστήματα εστίασης, τα καταλύματα διαμονής και τα οινοποιεία. Γεωργικά προϊόντα: αμπέλια, προϊόντα κάστανου, γαλακτοκομικά κλπ
Ενδιαφέροντα: ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, κυνήγι. 
Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας. Επισκεφθείτε το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία που αποτελεί σημείο εκκίνησης και τερματισμού του ημιμαραθώνιου Πάικου κάθε Νοέμβριο.
Κατά τα τέλη Οκτωβρίου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις στη Γιορτή Κάστανου.
Από το χωριό ξεκινούν διαδρομές πεζοπορίας προς την κορυφή του Πάικου. Στην Καστανερή δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καστανερής «Το Πάικο».
Ορειβατικές διαδρομές: 1) Καστανερή - Στραβοπόταμος (9,37 χλμ).

Γρίβα: Επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Αθανασίου που χτίστηκε τον 19ο αιώνα, τα εμπορικά καταστήματα, τα καταστήματα εστίασης, τα καταλύματα διαμονής και τα οινοποιεία.
Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας.
Μπορείτε να επισκεφθείτε την Ιερά Μονή Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης που βρίσκεται στους πρόποδες του Πάικου έξω από το χωριό.
Κατά την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου διοργανώνονται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις "Κάστανο, κρασί, τυρί". Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γρίβας διοργανώνει τα Χριστούγεννα το έθιμο της φωτιάς των Χριστουγέννων "Κόλντε - Κόλιντε". Μεταξύ Χριστουγέννων και Φώτων διοργανώνει το έθιμο "Ρουσουλίες" κ.α. Κατά την γιορτή της Αναλήψεως του Κυρίου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κουρμπάνι). Στο χωριό δραστηριοποιείται η αθλητική ομάδα Γ.Σ. Μακεδονικός Γρίβας.
Γεωργικά προϊόντα: αμπέλια, κάστανα, γαλακτοκομικά κλπ
Ενδιαφέροντα: Ποδοσφαιρικό γήπεδο της τοπικής ομάδας, ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, κυνήγι.

Κάρπη: Επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Αθανασίου, τα καταστήματα εστίασης και τα οινοποιεία. 
Ενδιαφέροντα: Ορειβασία, ορεινή πεζοπορία, κυνήγι. Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας. Επισκεφθείτε την τοποθεσία του παραπόταμου Μαυρόρεμα.
Κατά τη γιορτή του Αγίου Αντωνίου ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κάρπης διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κουρμπάνι).

Γουμένισσα: Μπορείτε να επισκεφθείτε την Ιερά Μονή Παναγίας της Γουμένισσας όπου βρίσκεται η έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου, τον Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου, τον Ι. Ν. Αγίου Τρύφωνος, το Λαογραφικό Μουσείο Γουμένισσας, την πλατεία με την γραφική βρύση -ενθύμιο των Γάλλων στρατιωτών από τον Α. Π. Π., την περιοχή «Δύο Ποτάμια» με διαμορφωμένους χώρους αναψυχής και πισίνας στις όχθες των ποταμών, το παλιό σχολείο, τα παλιά μεταξουργεία και τα οινοποιεία της γύρω περιοχής που διαθέτουν τις ποικιλίες των κρασιών που παράγουν (κυρίως Ξινόμαυρο και Νεγκόσκα). Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας.
Εντυπωσιακή θρησκευτική εκδήλωση είναι η τελετή της περιφορά του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή όπου τρεις Επιτάφιοι της Γουμένισσας με τη συνοδεία της μπάντας των Χάλκινων Γουμένισσας, μετά την περιφορά τους στις ενορίες τους, συγκλίνουν στην πλατεία της κωμόπολης.
Στην περίοδο της γιορτής του Αγίου Τρύφωνα διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κουρμπάνι). Την περίοδο του 15Αύγουστου διοργανώνονται τα "Θεοτόκεια" θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή των Χάλκινων της Γουμένισσας.
Τέλη Σεπτεμβρίου στη Γουμένισσα διοργανώνεται η Γιορτή Κρασιού.
Στη διαδρομή προς το χωριό Πεντάλοφο μπορείτε να επισκεφθείτε την Ιερά Μονή Οσίου Νικοδήμου όπου το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τελείται με κατάνυξη η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης. Στο χωριό Πεντάλοφο μπορείτε να επισκεφθείτε τον μεταβυζαντινό (1850) Ι. Ν. Πέτρου και Παύλου. Στην περιοχή έχει καταγραφεί για πρώτη φορά παγκοσμίως κι ευδοκιμεί το νέο είδος φυτού που προέρχεται από το γένος Allium, η επιστημονική κοινότητα του έδωσε το όνομα Allium Goumenissanum.
Παρεχόμενες υπηρεσίες Γουμένισσας: Νοσοκομείο, Αστυνομικό Τμήμα, Πυροσβεστική Υπηρεσία, Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών, Γραφείο Υπουργείου Συγκοινωνιών, Γραφείο Κτηματολογίου, Υπηρεσία Δασαρχείου, πρακτορείο ΚΤΕΛ, καταστήματα εστίασης, καταλύματα διαμονής, εμπορική αγορά, ιδιωτικά ιατρεία, τράπεζες, αθλητικό γήπεδο, Πολιτιστικός Σύλλογος «Οι Παίονες», Ορειβατικός Σύλλογος Περιηγητών, Κυνηγετικός Σύλλογος, Εμπορικός Σύλλογος, Γυμναστικός Σύλλογος Πάικο Γουμένισσας, Αθλητικός Όμιλος Καλαθοσφαιριστών Γουμένισσας κ.α.


2η διαδρομή μέσω Εθνικής οδού Θεσσαλονίκης Ευζώνων από το Πολύκαστρο

Ακολουθείτε τη διαδρομή Εθνική οδός - Πολύκαστρο - Αξιούπολη - Γοργόπη - Γουμένισσα

Τι μπορείτε να δείτε στη διαδρομή:


Πολύκαστρο: Μπορείτε να επισκεφθείτε: τον Ι. Ν. Αγίας Τριάδας και τον Ι. Ν. Αγίου Αθανασίου. Τον χώρο του μεταβυζαντινού λουτρού. Τα συμμαχικά μνήματα. Τα μνημεία ιστορικής μνήμης κ.α.
Τη Δευτέρα μετά τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κουρμπάνι). Κατά τη διάρκεια του μήνα Ιουνίου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα "Πολυκαστρινά". Την περιοχή του Πολυκάστρου τη διασχίζει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6.
Παρεχόμενες υπηρεσίες στο Πολύκαστρο: Δημαρχείο Δήμου Παιονίας, Αστυνομικό Τμήμα Παιονίας, Κέντρο Υγείας, Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών, σταθμός ΚΤΕΛ, ταχυδρομείο, τράπεζες, καταστήματα εστίασης, καταλύματα διαμονής, εμπορική αγορά, συνεργεία αυτοκινήτων, αθλητικό γήπεδο, δημοτική βιβλιοθήκη, Κυνηγετικός Σύλλογος, Σύλλογος Ανατολικορωμυλιωτών, Σύλλογος Ποντίων, Σύλλογος Μικρασιατών, αεροδρόμιο αεραθλητικού κέντρου Πολυκάστρου στην Νέα Καβάλα, Αθλητική Ένωση Πολυκάστρου, Αθλητικός Όμιλος Πολυκάστρου κ.α.
Περιοχές θέας στον Αξιό ποταμό: Η γέφυρα μεταξύ Πολυκάστρου και Αξιουπόλεως. Η τοποθεσία "Ανάχωμα", κοντά στην σιδηροδρομική γέφυρα.

Αξιούπολη: Μπορείτε να επισκεφθείτε: τον Ι. Ν. Παναγίας "Άξιον Εστί". Τον Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου. Το εξωκλήσι του Αγίου Φανουρίου. Το κοιμητήριο των πεσόντων κατά τις μάχες Σκρα-Ραβινέ. Το μνημείο πεσόντων 1917-1918. Το μουσείο Φυσικής Ιστορίας που στεγάζεται στο παλιό σχολείο. Κάθε Τετάρτη μπορείτε να επισκεφθείτε το παζάρι της Αξιούπολης -θεσμός για την κωμόπολη από τον προηγούμενο αιώνα. Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας.
Κατά το 3ο δεκαήμερο του Αυγούστου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις "Τα Αξιουπολίτικα". Την περιοχή της Αξιούπολης τη διασχίζει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6.
Στη διαδρομή από Αξιούπολη προς Σκρα, μετά το χωριό Πηγή, μπορείτε να επισκεφθείτε το Φράγμα Μεταλλείου όπου και η ομώνυμη τεχνητή λίμνη Μεταλλείου και το εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου (ψάρεμα, πικ-νικ, ορεινή πεζοπορία, παραπόταμος). Τέσσερα χιλιόμετρα μετά την Αξιούπολη προς τα χωριά Σκρά, Φανός, Πλάγια επισκεφθείτε την περιοχή της γέφυρας του παραπόταμου Μεγάλο Ρέμα (Κοτζά Ντερέ).
Περιοχή θέας στον Αξιό ποταμό: Η γέφυρα μεταξύ Πολυκάστρου και Αξιουπόλεως.
Παρεχόμενες υπηρεσίες στην Αξιούπολη: Σταθμός ΚΤΕΛ, Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών, Αγροκτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Αξιουπόλεως, Οινοποιεία, καταστήματα εστίασης, καταλύματα διαμονής, εμπορική αγορά, ιδιωτικά ιατρεία, τράπεζες, αθλητικό γήπεδο, Εμπορικός Σύλλογος, Σύλλογος Ποντίων, Κυνηγετικός Σύλλογος, Εθνικός Αξιούπολης, Αθλητικός Σύλλογος Αλέξανδρος Αξιούπολης, κ.α.

Μνημείο πεσόντων 1917 - 1918 στην Αξιούπολη. Φωτογραφία: Θοδωρής Π. Μποράκης (2022).


Γοργόπη: Επισκεφθείτε τον Ι. Ν. Αγίου Νικολάου που είναι χτισμένος από το 1802 με κειμήλια του 19ου αιώνα, το εξωκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και τα καταστήματα εστίασης του χωριού. Στο χωριό δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Γόρτυνα». Επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο με είδη λαϊκής τέχνης. Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας. Ενδιαφέροντα: Οινοποιεία, Ορεινή πεζοπορία, πρόσβαση στον παραπόταμο Γοργόπη.

Στάθης: Επισκεφθείτε τον Ι.Ν. Πέτρου και Παύλου, τα οινοποιεία και τα καταστήματα εστίασης του χωριού. Διατίθεται κατάστημα φαρμακείο. Η περιοχή βρίσκεται στη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού Βόρειας Ελλάδας. Στον Στάθη δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Οι Μακεδόνες".

Γουμένισσα: (Βλέπε σχετικά στην 1η διαδρομή).


Σημαντικό μήνυμα: Σεβαστείτε το περιβάλλον! (Για την καθαριότητα του χώρου μεριμνούν τοπικοί εθελοντές).
Για πληροφορίες σχετικές με τα τοπικά προϊόντα μπορείτε να απευθύνεστε στα καφενεία των χωριών της περιοχής.



Πηγές:
1.Ιστοσελίδα https://www.naturagraeca.com/ws/122,184,201,1,1,%CE%A0%CE%AC%CE%B9%CE%BA%CE%BF
2. Ιερά Μητρόπολη Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου
3. Δήμος Παιονίας
4. Ιστοσελίδα Goumenissa.eu
5. Ιστοσελίδα http://www.goumenissa.gr
6. Ιστοσελίδα https://el.wikiloc.com/diadromes/oreibasia/greece/central-macedonia/livadia?page=2



Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της εφημερίδας ΜΑΧΗΤΗΣ του Κιλκίς την 30 Ιουλίου 2022 στη διεύθυνση: http://maxitis.gr/theodoros-mporakis-ta-monastiria-stis-plagies-tou-paikou/




Αναρτήθηκε από
Ετικέτες , ,