Μνημείο πεσόντων Γουμένισσας. Πηγή φωτογραφίας ιστοσελίδα "Οδός Ελλήνων" https://share.google/3t7EJEgOzUQIeaJAT
Το μνημείο πεσόντων Γουμένισσας.
Φωτογραφία Θοδωρής Π. Μποράκης
Νοέμβριος 2025
Το μνημείο βρίσκεται στην Γουμένισσα, στο πάρκο μεταξύ των οδών Εθνικής Αντίστασης και Ρωμυλίας.
Στην στήλη του μνημείου, σε μεταλλικό ανάγλυφο γλυπτό παριστάνεται ένας τραυματία μαχητή με σπαθί και ασπίδα που τον ανασηκώνει φτερωτή γυναικεία μορφή (πιθανότατα η Δόξα). Το γλυπτό κατασκεύασε ο γλύπτης Θανάσης Μηνόπουλος.
Στην κεντρική επιγραφή κάτω από την ανάγλυφη μεταλλική παράσταση αναγράφεται: "Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος - Η Κοινότης Γουμενίσσης ευγνωμονεί τους ηρωικώς πεσόντας υπέρ πατρίδος".
Αριστερά και δεξιά στις πλευρές της στήλης του μνημείου αναγράφονται ονόματα πεσόντων και αγνοουμένων των πολέμων κατά τις περιόδους 1912-1922, 1940-1941 και 1947-1949.
Το μνημείο μεταφέρθηκε τη δεκαετία του 1980 από παρακείμενο σημείο της τοποθεσίας και ανακαινίσθηκε παίρνοντας τη σημερινή του μορφή. Από το παλαιό μνημείο ενσωματώθηκαν στο ανακαινισμένο και οι μαρμάρινες πλάκες με τα ονόματα των πεσόντων.
Γουμένισσα: Σημαντική ελληνική κωμόπολη τόσο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας όσο και κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα αναδεικνύοντας μεγάλες μορφές του ελληνισμού όπως οι αδερφοί Δογιάμα, ο γιατρός Άγγελος Σακελλαρίου, τον ευεργέτη Θάνο Ζελέγκο κ.α. αλλά και τραγικές μορφές που έχασαν τη ζωή τους στην περιοχή όπως ο Γεώργιος Βαφόπουλος από τη Γευγελή, ο καπετάν Κόδρος (λοχαγός Μιχαήλ Μωραΐτης), ο καπετάν Ζόγρας (ανθυπολοχαγός Σπύρος Φραγκόπουλος), ο καπετάν Νικηφόρος Β΄ (Γεώργιος Παπαδόπουλος), ο δάσκαλος Ιωάννης Πίτσουλας από τη Ναύπακτο κ.α.
Η Γουμένισσα απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό την 23 Οκτωβρίου 1912 όταν και εισήλθε στην κωμόπολη ο ελληνικός στρατός.
Η Γουμένισσα και η ευρύτερη περιοχή της διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο και κατά τη διάρκεια του Α' Π.Π.
Είναι κωμόπολη του Δήμου Παιονίας στα δυτικά του Νομού Κιλκίς με περίπου 3.600 κατοίκους. Αποτελεί την πολιτιστική πρωτεύουσα του Δήμου Παιονίας και έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου, με πλούσια ιστορία και πολιτιστικό υπόβαθρο. Το όρος Πάικο, σύμβολο της Γουμένισσας, δεσπoζει της κωμοπόλεως.
Ο γλύπτης Θανάσης Μηνόπουλος γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1931 και πέθανε το 1982. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ολοκλήρωσε περαιτέρω σπουδές στην Κωνσταντινούπολη, τη Ζυρίχη και τη Βιέννη. Το κύριο μέρος του έργου του αποτελούνταν από αναμνηστική γλυπτική, όπου εφάρμοσε την ακαδημαϊκή, εξιδανικευμένη αισθητική, σε συνδυασμό με ηρωικούς συμβολισμούς.
(Πηγή: Minopoulos Thanasis (Μηνόπουλος Θανάσης) | Public art of Cyprus https://share.google/lIiynagCZ6Ekw0AKE)
