Τὸ Καρασινὰν (Πλάγια Παιονίας) τὸ 1917 πρὶν τὴν ἐγκατάσταση τῶν Ἑλλήνων προσφύγων.
Πηγὴ φωτογραφίας Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Γαλλίας.
Ἔρευνα - παρουσίαση: Θεόδωρος Π. Μποράκης
Τὸ Καρασινὰν πρὶν τὸ 1924
Τὸ χωριὸ πρὶν τὴν ἐγκατάσταση τῶν ἀνταλλάξιμων
προσφύγων εἶχε τὸ τοπωνύμιο Καρασινὰν. Τὰ πρῶτα διαθέσιμα στοιχεῖα γιὰ τὴν ἐγκατάσταση
πληθυσμῶν στὸ χωριὸ ἔχουν ὡς ἀφετηρία τὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα.
Σύμφωνα μὲ πηγὴ τοῦ διαδικτύου,[1]
εἰκάζεται πὼς κατὰ τὴν τουρκοκρατία στὴν περιοχὴ μεταφέρθηκαν κι ἔζησαν
πληθυσμοὶ Κονιάρων (Κονιαλίδων) ἀπὸ τὸ Ἰκόνιο. Αὐτοὶ κατοικοῦσαν στὴν ἴδια θέση
ποὺ βρίσκονται τὰ χωριὰ Πλάγια, Φανός, Χαμηλό. Ἴσως νὰ ἐγκαταστάθηκαν στὴν
περιοχὴ καὶ λόγω τοῦ μεταλλευτικοῦ πλούτου τοῦ ὑπεδάφους ποὺ διαπιστώθηκε ἀπὸ τὴν
ἀρχαιότητα στὶς περιοχὲς γύρω ἀπὸ τὸ ρέμα Κοτζὰ Ντερέ, ποὺ εἶχαν βρεθεῖ κατὰ
καιροὺς σιδηροῦχα ὀρυκτά: αἱματήτης, μαγνητίτης, λειμωνίτης κ.λπ. Ἡ ἐκδοχὴ αὐτὴ ἐνισχύεται
ἀπὸ τὴ φήμη ποὺ ἐπικρατοῦσε ἀπὸ παλιὰ στὶς τοπικὲς κοινωνίες σχετικὰ μὲ τὸ ρέμα
Κοτζὰ Ντερέ, ὅτι εἶναι χρυσοφόρο.
Στὴν ἱστοσελίδα τοῦ χωριοῦ Φανὸς[2] ἀναφέρεται ὅτι: Μετὰ τὴν ἵδρυση τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας τὸ 1814, ἡ ἐπανάσταση πιὰ ἔγινε πανελλήνια ὑπόθεση. Ἡ Τουρκία ἐπειδὴ φοβήθηκε μήπως ἐπεκταθεῖ ἡ ἑλληνικὴ ἐπανάσταση, ξεσήκωσε πολλοὺς Τούρκους Κονιάρους (προφανῶς καταγόμενους ἀπὸ τὸ Ἰκόνιο τῆς Μ. Ἀσίας) καὶ τοὺς μετέφερε στὴν Κεντρικὴ Μακεδονία. Πράγμα ποὺ ὄχι μόνο διαφαίνεται ἀπὸ τὸ σύνολο τῶν ἀμιγῶν χωριῶν ποὺ ὑπῆρχαν στὸν Καζὰ Ἀβρὲτ Χισσὰρ (περιοχὴ Κιλκὶς) ποὺ ὑπερτεροῦσαν τῶν χριστιανῶν, ἀλλὰ καὶ στὰ χωριὰ δυτικὰ τοῦ Ἀξιοῦ, Μαγιαδὰγ (Φανό), Καρασινὰν (Πλάγια), Ἀλτσὰκ (Χαμηλὸ) καὶ Γκόρνιτσετ (Γιουγκοσλαβίας), ποὺ σχηματίστηκαν ἀπὸ ἀμιγὴ μουσουλμανικὸ πληθυσμό.
Κατὰ τὸν Ἀν. Κεραμόπουλο:[3]
«…ἀπὸ τὴ συγκριτικὴν μελέτην πολλῶν
στοιχείων καὶ ἀπὸ τὴ σύμπτωσιν ὁρισμένων γεγονότων πολλῶν ἀπόψεων φαίνεται
καθαρὰ ὅτι καὶ εἰς τὴν περιφέρειαν Γευγελῆς μετεφέρθησαν πολλοὶ Τοῦρκοι Γιουρούκηδες
ἢ Κονιάρηδες προφανῶς καταγόμενοι ἐξ Ἰκονίου τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ ἐγκατασταθέντες
εἰς τὰ πέριξ τῆς Γευγελῆς, ἐσχημάτισαν τὰ ἀμιγὴ ὀθωμανικοῦ πληθυσμοῦ χωρία Φανὸν
(Μαγιὰ Ντάγ), Πλάγια (Καράσιναν), Χαμηλὸ (Ἀλτσιάκ) καὶ Γκορνιτσὲτ (Σερβίας), καὶ
τοῦτο λόγω τοῦ ἀποκλειστικοῦ γνωρίσματος τῆς ὁμοιομόρφου καὶ ἰδιαζούσης ὀθωμανικῆς
γλώσσης καὶ προφορᾶς τῶν ὡς ἄνω τεσσάρων χωρίων. Οἱ Τοῦρκοι κατὰ τὴν ἐπανάστασιν
τοῦ 1821 ἦσαν τόσον ἐξηγριωμένοι κατὰ τῶν Ἑλλήνων, ὥστε πλὴν τῆς μεταφορᾶς
Τούρκων ἐκ Μικρᾶς Ἀσίας κατέστρεψαν εἱς τὴν κεντρικὴν Μακεδονίαν 42 πόλεις καὶ
χωρία».
Το Καρασινάν (Πλάγια) τον Μάιο 1917. Πηγή: Ιστολόγιο κ. Κώστα Κωνσταντινίδη.
Σύμφωνα μὲ τὴν ἱστοσελίδα τῆς Ἀξιουπόλεως:[4] «...στὰ Πλάγια κατοικοῦσαν Τοῦρκοι μέχρι τὸ 1922. Τὸ παλιὸ τοπωνύμιο τῶν Πλαγίων, Καρασινάν, ἴσως νὰ πῆρε αὐτὴ τὴν ὁνομασία πρὸς τιμὴ τοῦ μεγάλου Τούρκου ζωγράφου Καρασινᾶν ποὺ γεννήθηκε καὶ μεγάλωσε ἐκεῖ. Στὶς ὀρεινὲς πλαγιὲς τοῦ χωριοῦ ὑπῆρχαν πολλὰ ἀμπέλια τὰ ὁποία εἶχαν ἐγκαταλείψει οἱ Τοῦρκοι κάτοικοι κατὰ τὴν ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν. Μὲ τὰ χρόνια, οἱ κάτοικοι τῶν Πλαγίων κατάλαβαν ὅτι ὁ τόπος τους ἦταν κατάλληλος γιὰ ἀμπελοκαλλιέργεια καὶ ἐπιδόθηκαν στὴ συστηματικὴ καλλιέργεια ἀμπελιῶν εὐγενικῶν ποικιλιῶν Syrah, merlot, cabernet. Μὲ τὴν καλλιέργεια αὐτὴ ἐμφανίστηκαν τὰ πρῶτα κρασιὰ ὑψηλῆς ποιότητας γιὰ νὰ ἐπαληθεύσουν τὸ παλιὸ τοπικὸ ἄσμα «…τσίπουρο ἀπὸ τὸ Μαγιαντὰγ (Φανὸς) καὶ κρασιὰ ἀπὸ τὴν Πλαγιά». Παλιότερα ποὺ ἡ φαρμακευτικὴ δὲν ἦταν τόσο ἀναπτυγμένη, οἱ γιατροὶ πρότειναν σὲ ἀσθενεῖς μὲ ἀναπνευστικὰ προβλήματα, διαμονὴ στὸ χωριὸ λόγω τῆς ξηρότητας καὶ γενικότερα τῆς καταλληλό-τητας τοῦ κλίματος γιὰ τέτοιου εἴδους παθήσεις. Φημισμένη ἦταν ἐπίσης ἡ βρύση Χαμὶτ Σογιοῦ[5] ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ἔπινε νερὸ ὁ Σουλτάνος Χαμὶτ Β΄ ὅταν ἐπισκεπτόταν τὴ Θεσσαλονίκη».
[1]
Ἐργασία
τῆς Μαρίας Παπαγεωργίου «Ἒστι ἐκ τῆς Πρασιάδος λίμνης σύντομος κάρτα ἐς τὴν
Μακεδονίην» σελ. 15, 16. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/viewFile/6293/6028
[3] Ἀντώνιος Δ.
Κεραμόπουλος, «Οἱ Βόρειοι Ἕλληνες κατὰ τὸ 1821», Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, 1938.
[5]
Ἀπὸ μαρτυρίες τῶν παλιῶν κατοίκων, ἡ πιθανὴ θέση τῆς βρύσης εἶναι κοντὰ στὴν
τοποθεσία Ἀλμπᾶν Τσεσμέ, στὴ διαδρομὴ ἀπὸ τὰ Πλάγια πρὸς τὸ Ἁγίασμα τῆς Ἁγίας
Παρασκευῆς.
Παλιὸ σπίτι στὰ Πλάγια. Πηγὴ φωτογραφίας: Θοδωρὴς Π. Μποράκης.
Παλιὸ σπίτι στὰ Πλάγια. Πηγὴ φωτογραφίας: Θοδωρὴς Π. Μποράκης.
Η ζωή των Γιουρούκων στο Καρασινάν μέχρι την ανταλλαγή πληθυσμών - Σύμφωνα με μαρτυρία,[1] στο Καρασινάν, στα πλαίσια της οθωμανικής εποικιστικής πολιτικής εγκαταστάθηκαν επί τουρκοκρατίας Τουρκμένιοι Γιουρούκοι που ήταν μέχρι τότε νομαδικός λαός. Οι Γιουρούκοι έφτιαξαν τα χωριά τους μεταξύ των βουλγαρικών κι ελληνικών χωριών της περιοχής. Το όνομα Καρασινάν προήλθε από τον Σινάν, τον σημαιοφόρο που ηγούνταν του νομαδικού πλήθους των Γιουρούκων κατά την εγκατάστασή του. Οι Τούρκοι κάτοικοι του Καρασινάν προήλθαν από 7 διαφορετικές φυλές: Hacioglu, Emirli, Pasali, Cukla, Tirnakli, Donlu και Ayvazlar. Επέλεξαν την δυτική όχθη του Αξιού ποταμού για τις δασωμένες πλαγιές της σε αντίθεση με τις πλαγιές της ανατολικής όχθης. Κατά την άφιξή τους στην περιοχή, η παράδοση λέει πως μια από τις καμήλες των νομάδων γέννησε (ζύμωσε) (ζυμωμένο=mayaladigi στα τουρκικά), στην περιοχή του σημερινού χωριού Φανός κι έτσι ονόμασαν το μέρος Μαγιαδάγ (Mayadag).
Οι φυλές αυτές των Γιουρούκων είχαν Αλεβίτικες και Μπεχτασικές πεποιθήσεις. Έχτισαν στο Καρασινάν ένα τζαμί (στη θέση του σημερινού Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής) και έναν τεκέ με την ονομασία «Deli dede»,[1] στην πάνω γειτονιά του χωριού για την οποία οι Τούρκοι είχαν το τοπωνύμιο «Yukari mahallede». Η κάτω γειτονιά του χωριού είχε το τοπωνύμιο «Asagi mahalle». Η ύπαρξη του Τεκέ φανερώνει πως ένα μέρος των μουσουλμάνων κατοίκων του χωριού ήταν Μπεκτασήδες.
Μπεχτασήδες - Σχετική αναφορά στην ιστοσελίδα ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ: Η σέκτα των Μπεκτασήδων (Bektaşi) δερβίσηδων ανήκει στο Σούφι Ισλάμ και αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας του Μωαμεθανισμού στη Μέση Ανατολή, Μικρά Ασία και Βαλκάνια, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την Οθωμανική περίοδο, στην Περσική Αυτοκρατορία και αλλού. Οι Μπεκτασήδες παντρεύουν στοιχεία της Ορθόδοξης χριστιανικής πίστης με το Σιϊτισμό αλλά και το ορθόδοξο Ισλάμ (Σουνιτισμός). Μαζί με τους Μεβλεβί και τους Νακσμπαντί θεωρούνται ως οι πλέον γνωστές κατευθύνσεις του σουφισμού την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά την επικράτηση της τελευταίας στα Βαλκάνια και την Ανατολία. Ενώ οι Μεβλεβί και Νακσμπαντί είχαν περισσότερη επιρροή σε αστικές τάξεις τεχνιτών, εμπόρων και ευγενών, οι Μπεκτασί είχαν περισσότερη απήχηση στα φτωχά κοινωνικά στρώματα χωριών και κοινοτήτων της Αυτοκρατορίας τα οποία αποτελούνταν από αγρότες και κτηνοτρόφους.
Στους Γιουρούκους κατοίκους του Καρασινάν είχαν δοθεί εκτάσεις για καλλιέργεια, που παρέμεναν στην ιδιοκτησία του οθωμανικού κράτους. Τα χωράφια των κατοίκων του Καρασινάν υπήρχαν σε μια ορεινή και δασική τοποθεσία που την ονόμαζαν Yurukce Yaylasi (οροπέδιο των Γιουρούκων) -πιθανότατα πρόκειται για την τοποθεσία «Καλέ».
Υπήρχαν κάποιες τοποθεσίες στην περιοχή που επισκέπτονταν οι Μπεκτάσηδες κάτοικοι του Καρασινάν:
Η τοποθεσία Bes Kizlar «Πέντε κορίτσια» που βρίσκεται σε λόφο, ανάμεσα σε βράχους και παλιές βελανιδιές, με χωμάτινους τοίχους που εικάζονταν ότι ήταν τάφοι.
Η τοποθεσία Kayip Erenler «Χαμένοι ήρωες», βρίσκεται νοτιότερα της τοποθεσίας «Πέντε κορίτσια». Στο σημείο υπήρχε μεγάλο κτήριο που ήταν γνωστό ως Bun Baba, δίπλα του υπήρχε κι ένα μεγάλο αρδίτσι (κέδρος) που το έκοψαν οι Γάλλοι το 1917. Πιθανότατα αποτελούσε χώρο λατρείας.
Ο τάφος του Deli Dede που βρισκόταν μέσα στο Καρασινάν, στην επάνω γειτονιά του χωριού. Υπήρξε μικρό μαυσωλείο μέσα σε οίκημα, και στέγαζε μια σαρκοφάγο που ήταν τοποθετημένη ανάμεσα σε τοίχους που σχημάτιζαν επτάγωνο μνημείο και σκεπάζονταν από τρούλο με πυραμιδική αυλάκωση.
Ο βράχος Dilek tasi «Πέτρα της ευχής». Είναι ένας ψηλός βράχος στην τοποθεσία Sivri Tepe. Τον επισκεπτόταν οι Γιουρούκοι στις γιορτές των Hidrellez και Nevruz. Οι επισκέπτες έπαιρναν μαζί τους κατά την επιστροφή πέτρες που μάζευαν από την βάση του βράχου.
Ο βράχος της Babu (της γριάς). Ο βράχος αυτός βρίσκεται στην πλαγιά ακριβώς πάνω από το Καρασινάν (πρόκειται για το σύμπλεγμα βράχων δεξιά στο ύψωμα «412», πριν την στροφή στην είσοδο του χωριού). Ο βράχος αυτός, σε μέγεθος σπιτιού, είχε επίπεδη κορυφή. Στο πίσω μέρος του είναι κλιμακωτός και εύκολα αναρριχάται κανείς στην κορυφή του. Στην πλατιά κορυφή του υπάρχει λαξευμένος ένας κυκλικός λάκος. Λίγο χαμηλότερα από την κορυφή υπάρχει μια σπηλιά με επίπεδο δάπεδο βάθους 5-6 μέτρα. Σ’ εκείνη τη σπηλιά είχαν βρεθεί κεριά που πιθανότατα τα άναβαν κρυφά οι χριστιανοί της περιοχής.
Ο βράχος Hacatlar tasi. Είναι μεγάλος βράχος σε άγνωστη τοποθεσία, που θεωρούνταν ιερός στην ευρύτερη περιοχή του Mayadag.
Μεταξύ των χωριών Καρασινάν (Πλάγια), Μαγιαδάγ (Φανός) και Αλτσάκ (Χαμηλό) υπήρχαν επτά συνοικισμοί με τα τοπωνύμια: Barakli, Saracli, Destamarli, Egribucak, Hacibarli, Oruclu και Asagi mahalle.
Στην τουρκική δισκογραφία υπάρχει ένα παλιό τραγούδι που αναφέρεται στην περιοχή της Παιονίας, στα χωριά όπου έζησαν οι Κονιάροι. Τίτλος του τραγουδιού «Vardar ovası»[1] σε ελληνική μετάφραση «Κάμπος του Βαρδάρη».Οι στίχοι του τραγουδιού προέρχονται από τον δίσκο της Müzeyyen Senar που κυκλοφόρησε στην Τουρκία το 1977. Οι στίχοι του τραγουδιού στην τουρκική και σε ελληνική απόδοση:
Mayadağ'dan kalkan kazlar.
Al topuklu beyaz kızlar.
Al topuklu beyaz kızlar.
Yarimin yüreği sızlar .
Yarimin yüreği sızlar .
Eğlenem aldanamam
Ben bu yerlerde duramam.
Eğlenemem aldanamam.
Ben bu yerlerde duramam.
Vardar ovası, vardar ovası.
Kazanamadım sıla parası.
Vardar ovası, vardar ovası
Kazanamadım rakı parası.
Mayadağ'ın yıldızıyım
Mayadağ'ın yıldızıyım
Ben annemin bir kızıyım
Ben annemin bir kızıyım
Efendimin sağ gözüyüm
Efendimin sağ gözüyüm
Eğlenem aldanamam
Ben bu yerlerde duramam.
Eğlenemem aldanamam.
Ben bu yerlerde duramam.
Vardar ovası, vardar ovası.
Kazanamadım sıla parası.
Vardar ovası, vardar ovası
Kazanamadım rakı parası.
(Μετάφραση)
Χήνες από το Μαγιαδάγ,
χήνες από το Μαγιαδάγ.
Λευκά κορίτσια με κόκκινες γόβες,
λευκά κορίτσια με κόκκινες γόβες.
Mayadağ'ın yıldızıyım
Ben annemin bir kızıyım
Ben annemin bir kızıyım
Efendimin sağ gözüyüm
Efendimin sağ gözüyüm
Eğlenem aldanamam
Ben bu yerlerde duramam.
Eğlenemem aldanamam.
Ben bu yerlerde duramam.
Vardar ovası, vardar ovası.
Kazanamadım sıla parası.
Vardar ovası, vardar ovası
Kazanamadım rakı parası.
(Μετάφραση)
Χήνες από το Μαγιαδάγ,
χήνες από το Μαγιαδάγ.
Λευκά κορίτσια με κόκκινες γόβες,
λευκά κορίτσια με κόκκινες γόβες.
Η καρδιά της αγαπημένης μου πονάει.
Η καρδιά της αγαπημένης μου πονάει.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω λεφτά για τη φαμίλια.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω τα λεφτά της ρακής.
Είμαι το αστέρι του Μαγιαδάγ
Είμαι το αστέρι του Μαγιαδάγ.
Είμαι κόρη της μητέρας μου.
Είμαι κόρη της μητέρας μου.
Το δεξί μάτι του αφεντικού είμαι,
το δεξί μάτι του αφεντικού είμαι.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω λεφτά για τη φαμίλια.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω τα λεφτά της ρακής.
Η καρδιά της αγαπημένης μου πονάει.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω λεφτά για τη φαμίλια.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω τα λεφτά της ρακής.
Είμαι το αστέρι του Μαγιαδάγ
Είμαι το αστέρι του Μαγιαδάγ.
Είμαι κόρη της μητέρας μου.
Είμαι κόρη της μητέρας μου.
Το δεξί μάτι του αφεντικού είμαι,
το δεξί μάτι του αφεντικού είμαι.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Δεν μπορώ να διασκεδάσω, δεν μπορώ να μ’ εξαπατούν,
δεν γίνεται να μείνω σε αυτά τα μέρη.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω λεφτά για τη φαμίλια.
Βαρδαρίτικος κάμπος, κάμπος του Βαρδάρη,
δεν μπόρεσα να κερδίσω τα λεφτά της ρακής.
[1] Μαρτυρία του κ. Yasar Bozyuruk (Μάρτιος 2020) που τυγχάνει συγγενής ανταλλάξιμων Τούρκων
κατοίκων του Καρασινάν.
Τὸ Καρασινὰν (Πλάγια) κατὰ τὸν Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τὰ στοιχεῖα παρατίθενται σὲ ξεχωριστὴ ἑνότητα: https://plagia-paionias.blogspot.com/2021/01/blog-post_27.html
Δημοσιεύματα γιὰ τὸ Καρασινὰν πρὶν τὸ 1924 - Στὸν Τύπο τῆς ἐποχῆς ὑπάρχουν ἀναφορὲς γιὰ τοὺς μουσουλμάνους κατοίκους τοῦ Καρασινᾶν:
Σὲ δημοσίευμα στὴν ἐφημερίδα «Μακεδονία» τοῦ 1920,[1] ὁ ὑποψήφιος βουλευτὴς τοῦ Κόμματος τῶν Φιλελευθέρων Χ. Καραμανώλης δημοσίευσε: «...Ἀφικνόμην χθὲς εἰς Μαγιαδὰγ καὶ Καρασινὰν γενόμενος ἐνθουσιωδῶς δεκτὸς ὑπὸ κατοίκων, πρὸς οὐς ἀνέπτυξα τουρκιστὶ τὸ πρόγραμμα τῶν Φιλελευθέρων».
Ἕνας δημοσιευμένος κατάλογος στὴν ἐφημερίδα «Μακεδονία» τοῦ 1921[2] ποὺ σχετίζεται μὲ τὰ ποσὰ δωρεῶν στὸν πανελλήνιο ἔρανο γιὰ τὴν ἀνέγερση ἀνδριάντα τοῦ Ἴωνα Δραγούμη στὴν Ἀθήνα(!) ἀναγράφει τὸ ποσὸ τῶν 254,00 δραχμῶν τῶν κατοίκων τῆς κοινότητας Μαγιαδᾶγ - Καρασινᾶν.
Στὴν ἀπογραφὴ τοῦ πληθυσμοῦ[3] τῆς 19ης Δεκεμβρίου 1920, τὸ Καρασινὰν ἀποτυπώνεται ὡς «Καρασινάνσι», ὑπάγεται στὸν Νομὸ Πέλλας, στὴν Ὑποδιοίκηση Γουμενίτσης καὶ περιλαμβάνεται στὴν Κοινότητα Μαγιαδάγ. Στὴν ἀπογραφὴ ἐκείνη, ποὺ προηγήθηκε τῆς ἀνταλλαγῆς τῶν πληθυσμῶν καὶ ἀφορᾶ τὸν τουρκικὸ πληθυσμὸ τοῦ Καρασινᾶν, ἀπογράφηκαν 894 μόνιμοι κάτοικοι (441 ἄρρενες καὶ 453 θήλεις).
Σὲ δημοσίευμα τῆς ἐφημερίδας «Μακεδονία» τοῦ 1922[4] μὲ τίτλο «Διὰ τοὺς ἀρμοδίους τοῦ ἐπικοισμοῦ» ἀναφέρονται τὰ ἑξῆς γιὰ τὴν προετοιμασία τῶν προσφυγικῶν οἰκισμῶν τῆς περιοχῆς: «Πληροφορούμεθα ἐγκύρως ὅτι ἐν τῇ περιφερείᾳ Γουμενίτσης καὶ ἐν τοὶς τουρκικοὶς χωρίοις Μαγιαδὰγ καὶ Καράσιναν ὑπάρχουν οἰκήματα τοῦ Δημοσίου ἔτοιμα δι’ ἐγκατάστασιν 100 περίπου οἰκογενειῶν προσφύγων. Ὁ ἀρμόδιος ὑποδιοικητὴς κ. Ἰωάννης Τρωγάνης ἐτηλεγράφησε σχετικῶς εἰς τὴν Γενικὴν Διοίκησιν ζητῶν τὴν ἀποστολὴν προσφύγων ἀσχολουμένων εἰς τὴν καπνοφυτείαν, ἀμπελουργίαν καὶ συροτροφίαν.»
Ἐφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ τῆς 15ης Ὀκτωβρίου 1920.
Ἐφημερίδα «Μακεδονία» τῆς 6ης Ὀκτωβρίου 1922
Γάλλοι στρατιῶτες στὸ Καρασινὰν, περιθάλπουν Τούρκους κατοίκους τοῦ χωριοῦ τὸ 1917. Πηγὴ φωτογραφίας Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Γαλλίας.
Γάλλοι στρατιῶτες στὸ Καρασινὰν, περιθάλπουν Τούρκους κατοίκους τοῦ χωριοῦ τὸ 1917. Πηγὴ φωτογραφίας Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Γαλλίας.
Τὸ χωριὸ Καρασινὰν τὸ ἔτος 1917. (Φωτογραφία ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Γαλλίας).Τὸ βιβλίο "Κοινότης Πλαγίων - Ἐν Παιονία Κιλκὶς" τοῦ Θεόδωρου Π. Μποράκη ποὺ κυκλοφόρησε τὸν Ἰανουάριο 2022 σὲ ψηφιακὴ μορφή, διατίθεται δωρεάν. Γιὰ πληροφορίες διαβάστε στὴ δ/νση:
Τα κείμενα με την μπλε γραμματοσειρά δεν περιλαμβάνονται στην ύλη του βιβλίου γιατί τα στοιχεία προέκυψαν από μεταγενέστερες από την έκδοση έρευνες.
