Ο Ιερός Ναός της Αγίας Κυριακής στη Φιλυριά

 

Ο Ιερός Ναός της Αγίας Κυριακής στη Φιλυριά. Φωτογραφία: Σταύρος Ιωαννίδης.



Ο Ιερός Ναός της Αγίας Κυριακής στη Φιλυριά. Φωτογραφία: Σταύρος Ιωαννίδης.


Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής

Πηγή πληροφοριών: κ. Σταύρος Ιωαννίδης

Στο δυτικό άκρο του δημοτικού διαμερίσματος Φιλυριάς, του Δήμου Παιονίας, βρίσκεται ο ναός της Αγίας Κυριακής. Ο ναός ανεγέρθηκε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Πρόκειται για μεταβυζαντινή τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με μέγιστες εσωτερικές διαστάσεις 7,60 μ. Χ 1,310 μ. περίπου. 
Ο ναός κάηκε το 1928 και καταστράφηκαν όλες οι ξύλινες κατασκευές του. Έτσι χάθηκαν οι στοές στη νότια πλευρά, ο νάρθηκας και το υπερώο στα δυτικά, οι κίονες και οι ξύλινες οροφές, καθώς και ο ξυλόγλυπτος εξοπλισμός του ναού. 
Οι κόγχες της προθέσεως και του διακονικού εγγράφονται στο πάχος του ανατολικού τοίχου, ενώ στο βόρειο τοίχου βρίσκεται το θαλασσίδιο. Η κόγχη του ιερού εσωτερικά είναι ημικυκλική, ενώ εξωτερικά είναι πολύπλευρη. 
Ο ναός έχει δύο εισόδους, μία στο νότο για τον κύριο ναό και μία στα δυτικά. Στο νότιο θύρωμα διαμορφωνόταν υπέρθυρο προσκυνητάρι και έχει διασωθεί η λίθινη πλάκα με ίχνη της τοιχογραφίας με την τιμώμενη Αγία. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξωτερική διαμόρφωση της αψίδας του ιερού με τυφλά αψιδώματα, καθώς και το λαξευτό πώρινο γείσο που περιτρέχει το ναό. Σήμερα στο ναό έχει πλήρως ανακατασκευασθεί η ξύλινη στέγη του. 
Ο ναός βρίσκεται σε χρήση και ανήκει στην μητροπολιτική περιφέρεια Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου. 
Ως κηρυγμένο μνημείο, από το 1987, εποπτεύεται από το ΥΠ.ΠΟ./9η ΕΒΑ.